انواع میخ پرچ و میخ پرچ کن های دستی

قبل از آشنایی با انواع میخ پرچ ها بحث کلی اتصالات ار کمی توضیح می دهیم :

در صنعت اغلب پیش می آید که بایستی قطعاتی از وسایل ،دستگاه ها و ماشین ها را یکدیگر متصل نمود .

روشهایی که برای این منظور بکار می روند تعیین کننده نوع اتصال بوده و آنها را میتوان به طور کلی به دو گروه تقسیم نمود: اتصالات موقت ، اتصالات دائم

اتصالات موقت

اتصالات موقت (جدا شدنی) به اتصالاتی می گویند که در صورت لزوم بتوان قطعات متصل شده را بتوان به راحتی از هم جدا نمود .در این روش وسیله اتصال در هنگام جدا کردن قطعات از بین نرفته و مجددا قابل استفاده می باشد.

از وسایلی که برای اتصالات موقت بکار می روند ،می توان پیچ و مهره ها ،خارها ،گوه ها ،پین ها وغیرو را نام برد.

اتصالات دائم

از اتصالات دائم در مواردی استفاده می شود ،که جدا کردن قطعات متصل شونده مورد نظر نباشد.روش هایی که برای این منظور بکار می روند عبارتند از پرجکاری ،لحیم کاری ،جوشکاری و غیرو.وچون جدا کردن قطعات متصل شونده (در صورت نیاز) بدون ازبین بردن وسیله اتصال امکان پذیر نیست، آنها را اتصال دائم یا جدا نشدنی گویند.

مبحث پرچکاری :انواع میخ پرچ

1.پرچ لوله ای :از این میخ پرچ ها برای اتصال قطعات فلزی سبک و یا مواد غیر فلزی مانند چرم ،مقوا مواد مصنوعی استفاده می شود فرم آنها به صورت لوله ای می باشد با برگرداندن لبه یک طرف آن،فرم سر میخ پرچ را تامین کرده اند.

برای پرچ کاری این میخ پرچ ها بایستی سر قفل کننده آنها را نیز بوسیله سمبه مخصوص ،مشابه سر اول لبه برگردان نمود.

بدیهی است این میخ پرچ ها برای ایجاد اتصال آب بندی مناسب نمی باشد.میخ پرچهای لوله ای را معمولا از جنس فولاد نرم،برنج،مس ویا آلومینیومی ساخته ویا قطرهای تا10میلیمتر به بازار عرضه می کنند.

2.پرچ قارچی:در اتصال ورقهای نازکی که بایستی از یک طرف کاملا صاف بوده و برجستگی نداشته باشند،نمی توان از میخ پرچهای سر خزینه استفاده نمود.زیرا بدلیل ضخامت کم قطعات اتصال، امکان خزینه کاری وجود ندارد.برای این منظور از میخ پرچهای قارچی استفاده می شود.

3.پرچهای کور:از پرچهای کور در مواردی استفاده می کنند،که محل پرچ کاری فقط از یک طرف قابل دسترسی باشد.میخ پرچهایی که برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرند ،دارای فرم ظاهری لوله بوده و درآنها تدابیری بکار می برند ،تا بتوان با روش مربوطه عمل اتصال را از یک طرف به راحتی انجام داد.

الف_پرچ شوبرت:این میخ پرچها دارای سوراخ مخروطی بوده و رئش پرچکاری باآنها به این ترتیب است که ابتدا میخ پرچ را به همراه درن مخصوصی در داخل سوراخ محل اتصال قرار داده و سپس با کشیدن درن ازداخل سوراخ آن،سر قفل کننده ار ازهم باز کرده و عمل اتصال را انجام می دهند.در صورت لزوم می توان پس از فرم دادن سر قفل کننده باجازدن میله ای در داخل سوراخ میخ پرچ ،مقاومت پرچ را افزایش داد.

ب_پرچ پوپ:این میخ پرچها نیز مشابه پرهای لوله ای می باشند و آنها را بهمراه میله مخصوصی بکار می برند که در هنگام پرچکاری از محل معینی شکسته و باقیمانده آن در محل سوراخ میخ پرچ باقی میماند.به همین دلیل میله این میخ پرچهای شوبرت مجددا مورد استفاده قرار داد.

این نوع پرچ رابعلت سرعت عمل زیاد و صدائی که در هنگام شکستن میله در حین پرچ کاری از آن شنیده می شود ، پرچ پوپ گویند.

ج_پرچ پین دار:انتهای این پرچها را بنحوی میسازند که در هنگام جا زدن پین مربوط از هم باز شده و سر قفل کننده را ایجاد نمایند.پین این میخ پرچها را بفرمی میسازند که در داخل سوراخ باقی مانده و موجب افزایش مقاومت محل اتصال گردد.

د_پرچ ترقه ای:در بدنه این نوع میخ پرچها ،سوراخ بن بستی ایجاد و داخل آن را با مواد منفجره پر کرده و سپس با در پوشی آنرا مسدود نموده اند.مقدار مواد منفجره بستگی به قطر و جنس میخ پرچ دارد.

روش پرچکاری به این ترتیب است که پس از قرار دادن میخ پرچ داخل سوراخ قطعات اتصال ،سر میخ پرچ را به کمک هویه مخصوصی گرم می کنند.موا منفجره در درجه حرارت120تا130 درجه سانتی گراد منفجر شده واز انرژی حاصل سر قفل کننده میخ پرچ ایجاد می شود.

_نکاتی که در پرچکاری بایستی مورد توجه قرار گیرند:

1.وزن چکش دستی را بایستی متناسب با قطر اسمی میخ پرچ انتخاب کرد .برای این منظور می توان وزن چکش را از هریک میلیمتر از قطر میخ پرچ 80 گرم در نظر گرفت.

2.فرم سر قفل کننده میخ پرچ به فرم سر آن بستگی نداشته و آن ار برحسب نوع کار انتخاب می کنند.

3.در قطعاتی که بیشتر از یک میخ پرچ برای اتصال آن بکار می رود،لازم است که سوراخها کاملا بر هم منطبق بوده و هم محور باشند.برای این منظور بهتر است که حتی الامکان هر دو قطعه را باهم سوراخ نمود.در غیر این صورت می توان آنها را ابتدا با مته کوچکتری سوراخ کرده و پس از قرار دادن آنها روی یکدیگر،با استفاده از یک سمبه،آنها را در امتداد هم قرار داده و بعد از بستن آنها بوسیله پیچ و مهره و یا تنگ دستی،با برقوی مخصوص پرچکاری،سوراخ نهایی را ایجاد کرده و سپس اقدام به پرچکاری نمود.

4.در پرچکاری ورقهای بلند برای پیش گیری از تغییر فرم و موج برداشتن،بایستی آنها را بوسیله پیچ و مهره به یکدیگر بسته وعمل پرچکاری رابه ترتیب شماره ای که در شکل توصیه شده است انجام داده و سپس پیچ و مهره را باز کرده و جای آنها را نیز پرچ نمود.

5.در پرچکاری قطعات آب بندی،لبه ورقها را تحت زاویه 15درجه پخت زده و پس از عمل پرچکاری ،بوسیله قلم دستی و یا با استفاده از چکش های پنوماتیکی ،دور سر میخ پرچ و لبه ها ی قطعات اتصال اربکوبید تا عمل آب بندی به خوبی حاصل شود.

6.برای آب بندی قطعات اتصال به ضخامت کمتر از 5میلیمتر نمی توان از روش فوق استفاده کرد.برای این منظور بایستی از واشر آب بندی ،در بین قطعات استفاده گردد.

7.در مواردی ک لازم باشد دو قطعه غیر متجانس را بوسیله پرچکاری به یکدیگر متصل کنیم ،بایستی برای جلوگیری از ایجاد خورندگی در محل تماس قطعات اتصال،بین آنها عایق مناسبی قرار داد.

برای این منظور از مقوا ،فیبروکتان استفاده کرده وبایستی توجه داشت که سر قفل کننده در سمتی قرار گیرد که قطعات اتصال سخت تری وجود دارد.

نکات ایمنی و پیشگیری از سوراخ در پرچکاری:

1.قبل از شروع پرچکاری از محکم بودن قالب زیر پرچ در گیره و همچنین سالم بودن ازارها اطمینان حاصل کنید.

2.برای انتقال میخ پرچهای گرم از انبر مخصوص استفاده کرده و برای جلوگیری از حریق احتمال احتیاطهای لازم را بعمل آورید.

_ابزارهای پرچکاری

قالب زیر پرچ_قالب زیر پرچ ابزاری است که از آن به منظور تکیه گاه سر میخ پرچ در هنگام پرچکاری استفاده می کنند.

پیشانی این ابزارها را به فرمی می سازند که میخ پرچ را کاملا در داخل سوراخ اتصال رانده و حتی الامکان از تغییر فرم سر میخ پرچ جلوگیری نماید.همچنین قسمت دنباله آن را جهت بستن درگیره به صورت تخت در نظر می گیرند.

پرچ کش_برای به هم فشردن قطعات اتصال و کشیدن کامل پرچ در سمبه سر تختی است که در وسط پیشانی آن سوراخی در جهت قرار گرفتن بدنه میخ پرچ تعبیه شده است.بدیهی است که قطر سوراخ پرچ کش متناسب با قطر میخ پرچ انتخاب میشود.

قالب سر پیچ_برای فرم دادن نهائی سر قفل کننده در میخ پرچهای سر نمیگردد،از این ابزار استفاده می گردد.شکل ظاهری این ابزار شبیه پرچ کش بوده با این تفاوت که به جای سوراخ ،در قسمت پیشانی آن فرو رفتگی ای متناسب با اندازه سر میخ پرچ تعبیه شده است.

ابزارهای فوق را معمولا از جنس فولاد ابزار سازی ساخته و قسمت پیشانی آنها را پس از تکمیل ، آب داده و بدنه و انتهای آنها را نرم باقی می گذارند.

انبر پرچکاری_از این وسیله برای گرفتن و جا گذاری پرچهای گداخته(در پرچکاری گرم)در داخل سوراخ اتصال استفاده می کنند.

چکش پرچکاری_برای پرچ کاری سر قفل کننده میخ پرچها ،معمولا از چکش های دستی معمولی و یا چکش های دستی قلوه ای و یا چکش های پنوماتیکی استفاده می شود.